Στη πολύχρονη πορεία της η ΜΟΤΟ δεν βάδισε
καθόλου "στα τυφλά". Ήξερε καλά την αποστολή της, και είχε επίγνωση των
δυσκολιών του εγχειρήματός της, είχε όμως και εφόδια που μπορούσε με περίσκεψη
αλλά και με τόλμη και χωρίς προκαταλήψεις να αξιοποιήσει σε μέγιστο βαθμό.
Σε ενεστώτα χρόνο, λοιπόν - γιατί η πορεία της αφότου άρχισε,
πολύ σύντομα εντάθηκε και συνεχίζεται εντατικά
- η ΜΟΤΟ:
-
αντλεί, από όλο τον πλούτο της Ελληνικής Γλώσσας,
οροστοιχεία (λέξεις, ρίζες, προσφύματα, καταλήξεις)
και δημιουργεί σύγχρονους τηλεπικοινωνιακούς όρους,
-
εφαρμόζει τις Αρχές της Ορολογίας, όπως αυτές είχαν
διαγλωσσικά διατυπωθεί στις Συστάσεις ISO/R 704 και ISO/R 1087 [1]
[4] του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO) και προσαρμοστεί στην
ελληνική με τα Πρότυπα ΕΛΟΤ 402 και ΕΛΟΤ 561, τα οποία αναλύθηκαν-ερμηνεύτηκαν
το 1988 σε σχετική έκδοση του ΕΛΟΤ [6],
-
παρακολουθεί την εξέλιξη των ανωτέρω Συστάσεων με
τις νεότερες εκδόσεις των ως προτύπων ISO 704 [5] και ISO 1087 [2]
[3] και εντοπίζει-επισημαίνει με τόλμη τα σημεία στα οποία οι προαναφερόμενες
Αρχές, στη νέα διατύπωσή τους, εμφανίζουν προβλήματα εφαρμογής στην
ελληνική γλώσσα, συμβάλλοντας έτσι στη 2η έκδοση των Προτύπων ΕΛΟΤ 561 (561-1 και 561-2) και ΕΛΟΤ 402 που εκπονήθηκαν από την Επιτροπή ΕΛΟΤ-ΤΕΕ/ΤΕ21 και κυκλοφόρησαν το 2006, 2007 και 2010, αντίστοιχα
-
υιοθετεί και αποδίδει ελληνικά τα διεθνώς αποδεκτά
συστήματα και υποσυστήματα (δέντρα) τηλεπικοινωνιακών εννοιών στα
συστηματικά κείμενα όρων και ορισμών που επεξεργάζεται,
-
στα Λεξιλόγια όρων που εκπονεί προσπαθεί να εντάσσει
τις ονοματοδοτούμενες έννοιες σε σχετικά υποσυστήματα εννοιών μελετώντας
παράλληλα και τις παρακείμενες και συναφείς έννοιες, διαπιστώνοντας
και αξιοποιώντας τις μεταξύ τους σχέσεις (γένος-είδος, όλον-μέρος,
συσχετικές σχέσεις) εξασφαλίζοντας συνοχή στην ονοματοδοσία,
-
από αρκετά ενωρίς συνειδητοποίησε ότι το γεγονός
ότι η γνώση σήμερα είναι κυρίως εισαγόμενη στην ελληνική γλώσσα συνεπάγεται ότι καλό είναι
να λαμβάνεται υπόψη κατά την ελληνική ονοματοδότηση η λογική του μηχανισμού
ονοματοδότησης των νέων εννοιών ενός θεματικού πεδίου στη γλώσσα-πηγή.
Η αναλογία αυτή, που εφαρμόζεται πολύ συχνά από τη ΜΟΤΟ, ονομάστηκε
"Αναλογικός Κανόνας της Ονοματοδοσίας" [7] και διατυπώθηκε ως εξής:
Κατά το σχηματισμό ενός όρου σε μια γλώσσα (γλώσσα
στόχου) για την ονοματοδότηση μιας νέας έννοιας που έχει
ονοματοδοτηθεί πρωτογενώς σε μια άλλη γλώσσα (γλώσσα πηγής)
ως πρώτη επιλογή του ονοματοθέτη πρέπει να είναι: η εφαρμογή
μηχανισμού σχηματισμού ανάλογου προς το μηχανισμό σχηματισμού
του όρου της γλώσσας πηγής.
-
έχει καθημερινή τριβή με τον ελληνικό σύμπλοκο όρο
(μονολεκτικό ή πολυλεκτικό) και τις ιδιαίτερες, συντακτικές
κυρίως, απαιτήσεις του (όπως λ.χ. στη συχνότατη περίπτωση των ιδιωνύμων
που χρησιμοποιούνται στις Τηλεπικοινωνίες) και δεν διστάζει
- όπου κρίνει κατάλληλο - να δημιουργεί νεολογισμούς
σύμφωνα με τους κανόνες σύνθεσης και παραγωγής
της ελληνικής γλώσσας,
ΣΗΜΕΙΩΣΗ - Ως "Ιδιώνυμο" θεωρείται το ί-δι-ον
όνομα μιας οντότητας (π.χ. ενός μηνύματος, μιας παραμέτρου,
κτλ.) ως όνομα χωρίς υπονοούμενη αντιστοίχηση με τη σημαινόμενη
έννοια. Ετσι, π.χ. ο όρος "μήνυμα Απόλυση",
του οποίου το δεύτερο συνθετικό είναι ιδιώνυμο, σημαίνει το μήνυμα
που ονομάζεται Απόλυση (προφανώς μπορεί να συναγάγει
ο καθένας ότι κατά πάσαν πιθανότητα το μήνυμα αυτό προκαλεί την απόλυση
μιας σύνδεσης), ενώ ο όρος "μήνυμα απόλυσης" σημαίνει
κάποιο μήνυμα που σίγουρα προκαλεί απόλυση, χωρίς να συνεπάγεται ότι
και το όνομα του μηνύματος αυτού είναι Απόλυση. Το ιδιώνυμο
το αντιμετωπίζουμε και το γράφουμε ως κύριο όνομα. Οταν χρησιμοποιείται
μόνο του ως όρος κλίνεται σαν κανονικό ουσιαστικό, π.χ. "Αποτέλεσμα
της Απόλυσης που έστειλε ο καλών ήταν να διακοπεί η επικοινωνία",
ενώ όταν αποτελεί προσδιοριστικό συνθετικό (π.χ. ενός διλέκτου) τότε
μένει αμετάβλητο σε πτώση ονομαστική, π.χ. "Δεν μπορούν να σταλούν
δύο μηνύματα Απόλυση διαδοχικά".(Πρβλ. την κοινή πρόταση:
Η χρήση των επωνύμων Ιωαννίδης, Γεωργιάδης και Κωνσταντινίδης
είναι πολύ συχνή).
-
Στη διεκπεραίωση του έργου της η ΜΟΤΟ χρησιμοποιεί
πλήθος γλωσσικών βοηθημάτων έντυπων και ηλεκτρονικών, ανάμεσα στα
οποία διακρίνονται: το Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης του
Δ. Δημητράκου, το Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής των H.G.Liddel & R.Scott,
το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, το Λεξικό
της Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη, το Μείζον Ελληνικό
Λεξικό των Τεγόπουλου-Φυτράκη, το Αντίστροφο Λεξικό του Γ. Κουρμούλη
και το Αντίστροφο Ηλεκτρονικό Λεξικό της Α.Αναστασιάδη-Συμεωνίδη.
